به گزارش استیناف– بر اساس ماده 325 قانون امور حسبی مصوب 1319 دادگاه براي ترکه متوفاي بلاوارث مدیر ترکه تعیین میکند؛ به موجب ماده 263 همین قانون دادگاه براي ترکه متوفاي داراي وراث مستنکف از قبول ترکه مدیر تصفیه تعیین می کند.

حال سوال این است که:
1 -آیا این دو تأسیس حقوقی متفاوت از همدیگر هستند؟

2 -آیا مداخله اداره تصفیه امور ورشکستگی منوط به دستور و تصمیم دادگاه حقوقی است ماده 261 قانون امور حسبی و یا به صرف مراجعه ذينفع ورثه عملیات تصفیه را شروع می کند؟

3 -اگر به صلاحیت اداره تصفیه امور ورشکستگی براي هر دو فرض بلاوراث بودن و داراي وارث مستنکف از قبول قائل باشیم، آیا براي این دو عملیات اداره مذکور مستحق دستمزد است؟ با توجه به ملاك قسمت اخیر ماده 258 قانون امور حسبی مصوب 1319 این دستمزد با دادگاهی است که اداره تصفیه تحت نظر آن فعالیت می کند یا مطابق دیگر معیارها دستمزد اداره تصفیه یعنی هزینه ورشکستگی 7 درصد الی 9 درصد طبق دستورالعمل تعیین میشود؟

مطابق نظریه مشورتی شماره 7/97/2373 مورخ 1398/06/23 اداره حقوقی قوه قضاییه:

بازگشت به نامه شماره 500/2877/9030 مورخ 23/8/1397 به شماره ثبت وارده 2373 مورخ 26/8/1397 در رابطه با استعلام رییس محترم اداره تصفیه امور ورشکستگی استان یزد، نظریه مشورتی کمیسیون قوانین تجاري این اداره کل به شرح زیر اعلام می گردد:

اولاً، عناوین «مدیر ترکه» و «مدیر تصفیه» متمایز از یکدیگرند؛ زیرا برابر مواد 327 تا 329 قانون امور حسبی مصوب 1319 ،قانونگذار به لحاظ مشخص نبودن وراث متوفی، اداره ترکه را بر عهده مدیر ترکه نهاده است؛

لکن برابر ماده 263 قانون یادشده، در صورت قبول ترکه توسط برخی از ورثه، دادگاه به درخواست آنان مدیر تصفیه تعیین میکند و امر تصفیه از همان زمان آغاز می شود. به عبارت دیگر، مستنبط از مواد مذکور و ماده 350 قانون یادشده، وظیفه اصلی مدیر ترکه اداره ترکه است اما وظیفه اصلی مدیر تصفیه، تصفیه ترکه است.

ثانیاً، با توجه به منطوق ماده 263 قانون امور حسبی، مداخله اداره تصفیه منوط به ارجاع از سوي دادگاه است و این اداره رأساً و به صرف درخواست ورثه نمی تواند امر تصفیه ترکه را عهده دار شود.

ثالثاً، در مواردي که اداره تصفیه امر تصفیه یا ترکه را به دستور دادگاه عهده دار می شود، حقالزحمه اداره تصفیه بر اساس آیین نامه حق الزحمه مدیران ترکه و تصفیه مصوب 1326 با اصلاحات بعدي تعیین می گردد.